Ćwiczenia na skoliozę – zestawy ćwiczeń dla dzieci i dorosłych

Skolioza to zarówno problem dzieci, jak i dorosłych. To choroba cywilizacyjna, która może dotyczyć dużej części populacji bez względu na płeć oraz wiek. Jakie są przyczyny jej powstawania? Jak się leczy? Jak wyglądają ćwiczenia na skoliozę? W naszym artykule znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na temat tej choroby!

Skolioza – jakie są jej przyczyny?

Skolioza jest to skrzywienie trójpłaszczynowe w różnej płaszczyźnie, a nie jak wiele osób myśli skrzywienie boczne kręgosłupa. Sprawia, że zmiany pojawiają się nie tylko w okolicy kręgosłupa, ale również klatki piersiowej, miednicy oraz głowy i kończyn dolnych.

Jak objawia się skolioza? Można zauważyć wtedy, między innymi asymetrię ustawienia barków, garb żebrowy, liczne przykurcze mięśniowe, zniekształcenie obrysu pleców, wał lędźwiowy, czy też odstające łopatki.

Przyczyn powstawania skoliozy jest wiele i mają przeróżne podłoże. Do najczęstszych z nich zaliczymy:

• brak ruchu
• siedzący tryb życia
• zwyrodnienie stawów (u dorosłych)
• zrosty żeber
• guzy kości
• chorobę opłucną
• przepuklinę krążka międzykręgowego
• nieprawidłową postawę przyjmowaną, na przykład podczas siedzenia
• choroby, między innymi porażenie mózgu i dystrofia mięśniowa
• skutki uboczne po przebytej operacji na klatce piersiowej.

Co ważne, skolioza może być nabyta, albo też wrodzona i powiązana z innymi schorzeniami. Prowadzenie zdrowego oraz higienicznego trybu życia pomaga nam cieszyć się sprawnością przez długi czas, ale przede wszystkim umożliwia nam zmniejszenie ewentualnego ryzyka progresji tego rodzaju skrzywienia kręgosłupa.

Skoliozę można podzielić na kilka sposobów. Ze względu na:

• skrzywienie – wyróżnia się aż 3 stopnie
• umiejscowienie – szyjno-piersiowa, piersiowa, piersiowo-lędźwiowa, lędźwiowa, podwójnie piersiowa i lędźwiowa
• okres powstawania – wczesnodziecięce, dziecięce i dorosłych.

Skolioza lewostronna a prawostronna – jakie ćwiczenia wykonywać?

Skolioza może być lewostronna bądź prawostronna. To nie ma większego znaczenia, gdy chodzi o dobór pozycji. Głównym aspektem jest dopasowanie indywidualnie  poszczególnych ćwiczeń do swojego stanu zdrowia oraz do potrzeb. Liczy się wzmocnienie mięśni oraz kręgosłupa w stronie przekrzywienia.

Co ważne, skolioza jednołukowa wymaga ćwiczeń asymetrycznych. Chodzi o to, aby skracać wybiórczo mięśnie strony wypukłej skrzywienia, natomiast rozciągać przykurczone mięśnie strony wklęsłej. W wersji dwułukowej przede wszystkim chodzi o poprawę ogólnej sprawności fizycznej, a także o  używanie pozycji, które polepszają wydolność oddechową.

Ćwiczenia na skoliozę lewostronną oraz ćwiczenia na skoliozę prawostronną to będzie połączenie pozycji symetrycznych oraz asymetrycznych. Te pierwsze koniecznie pojawiają się w otoczeniu ćwiczeń rozciągających! To powoduje, że unikamy skrzywienia, a jednocześnie rozluźniamy mięśnie antygrawitacyjne.

Zestawy ćwiczeń na skoliozę dla dzieci

Ćwiczenia na skoliozę prawostronną, a także ćwiczenia na skoliozę lewostronną najlepiej zacząć wykonywać, jak najwcześniej. To tak naprawdę jedyna szansa, aby w przyszłości zapobiec skutkom tego schorzenia. Warto poprawić ogólną sprawność fizyczną ciała, a więc zaleca się uprawianie różnych dyscyplin sportowych.

Zestaw I – przykładowe ćwiczenia dla najmłodszych:

• skłony tułowia w przód
• przyleganie plecami do ściany, gdzie ręce zwisają wzdłuż tułowia, poza tym trzeba pamiętać o wciągniętym brzuchu, ściągniętych łopatkach i cofniętych barkach
• unoszenie nóg, ale z naciskiem stopami na szczeble drabinek z równoczesnym unoszeniem rąk i głowy znad podłogi w leżeniu przodem
• zwisy tyłem na drabince z ugiętymi rękami
• przysiady i wyprosty przy wyprostowanych plecach, koniecznie z szeroko rozstawionych stopach.

Zestaw II – przykładowe ćwiczenia dla najmłodszych:

• różne rodzaje skłonów
• plank
• pływanie
• wykroki
• wykonywanie skłonów tułowia w przód z wyprostowanymi rękoma, którymi próbujemy dotknąć podłogi.

Dzieci ćwiczą codziennie przez około 45 minut, ponieważ tylko wtedy będą widoczne efekty, czyli zatrzymanie postępowania schorzenia. W ich przypadku wraz z wiekiem schorzenie może się bardziej pogłębiać, dlatego też ważne jest, jak najwcześniejsze wykrycie i przystąpienie do leczenia.

Zestawy ćwiczeń na skoliozę dla dorosłych

Ćwiczenia na skoliozę dla dorosłych to przede wszystkim klasyczne, dobrze znane pozycje. Dzięki nim można zmniejszyć dolegliwości bólowe, ponadto spowolnić rozwój schorzenia. Plusem jest fakt, że pomagają one nam poprawić ruchowość.

Zestaw I – przykładowe ćwiczenia dla dorosłych:

• przysiady w lekkim rozkroku
• stajemy przy ścianie próbujemy dotykać nią – głową, plecami, pośladkami, a także nogami
• leżysz na brzuchu, nogi są wyprostowane, a rękami imitujesz ruch pływania w stylu żabki
• kładziesz się na plecach i robisz, tak zwane półprzewroty do tyłu z wyprostowanymi kolanami
• wykonujesz skłony maksymalnie skręcając tułów, ale w stronę wypukłą skrzywienia.

Zestaw II – przykładowe pozycje dla dorosłych:

• kładziesz się na brzuchu jednocześnie unosisz ręce ułożone w skrzydełka oraz złączone nogi
• skłony tułowia w przód, po nich powracasz do wyprostu
• siadasz na piłce – stopy rozstawiasz na szerokość bioder, a plecy są proste, naprzemiennie unosimy raz jedno kolano, raz drugie w stronę brzucha.
• tak zwana jaskółka
• wykroki.

Wykonuj opisane wyżej zestawy 3-4 razy w tygodniu, a najlepiej każdego dnia. Poświęć na to 30-60 minut. Trzeba dbać o spokojne tempo oraz o odpowiednią technikę. Pamiętaj, że podłoże, na którym trenujesz musi być miękkie!

Ćwiczenia rozciągające na skoliozę

Zestaw ćwiczeń na skoliozę nie może obyć się bez pozycji rozciągających. Dlaczego? Dzięki nim korzystnie wpływamy na kręgosłup. Poleca się wobec tego gimnastykę ogólną, ponadto sporty walki, taniec, czy też spędzanie czasu w wodzie. Dodatkowym bonusem w przypadku ćwiczeń rozciągających jest to, że zazwyczaj odbywają się one w grupach. To sprawia, że pojawia się jeszcze aspekt społeczny oraz psychologiczny. Dzieci mają kontakt z innymi, dlatego też stają się bardziej samodzielne oraz otwarte. Oczywiście wyrabiają w sobie także nawyk regularności, który zaowocuje w przyszłości nie tylko lepszym zdrowiem.

Jakich ćwiczeń unikać przy skoliozie?

Nie wszystkie ćwiczenia na skoliozę są polecane. Zdecydowanie zaleca się unikać w tym wypadku:

• skoków
• przewrotów
• mostka
• dźwigania ciężarów
• długich marszy
• dłuższego wysiłku w pozycji stojącej.

Dopuszcza się treningi siłowe na siłowni, aczkolwiek tylko w przypadku skoliozy 1 stopnia. Pamiętaj, że zawsze wszystko dobrze skonsultować z lekarzem, aby sobie bardziej nie zaszkodzić! Absolutnie zakazane są propozycje, które prowadzą do silnego „drgania” kręgosłupa. Chodzi wobec tego o jazdę konną lub na rowerze.
Przy skoliozie unika się także wszelkich aktywności fizycznych, które mogłyby bardzo obciążać kręgosłup.

Rehabilitacja a skolioza – kiedy warto się jej poddać?

Rehabilitacja to indywidualny plan leczenia dobrany pod konkretnego pacjenta.   Pod uwagę bierze się różne kwestie, od stanu zdrowia, po ogólną kondycję fizyczną i wiek, no i oczywiście wadę kręgosłupa. Najlepiej, jak najwcześniej zacząć leczenie, bo z czasem coraz trudniej jest pewne rzeczy zatrzymać. W przypadku tego schorzenia kręgosłupa stosuje się zazwyczaj ćwiczenia na skoliozę symetryczne, gdzie wzmacniamy prostownik grzbietu, ponadto pozycje asymetryczne, które polegają na wyginaniu kręgosłupa w kierunku przeciwnym do skrzywienia.

Ćwiczenia korekcyjne na skoliozę stosowane w rehabilitacji to w zasadzie główny element w planie leczenia tej choroby cywilizacyjnej. Niekiedy dodatkowo zażywa się leki, które mają za zadanie zmniejszać dolegliwości bólowe, a w zaawansowanych przypadkach pacjent musi być poddany leczeniu operacyjnemu. Rehabilitacja jest to środek, który pozwala zatrzymać postępowanie choroby, polepszyć jakość życia, poza tym dłużej cieszyć się lepszą sprawnością fizyczną.