Czym jest masaż tkanek głębokich (MTG)?
Masaż tkanek głębokich (MTG) jest jedną z technik masażu stosowaną między innymi w leczeniu problemów mięśniowo-szkieletowych. Głównie chodzi tu o przeciążenia i szeroko pojęte kontuzje sportowe. Skupia się głównie na zauważalnym nacisku wykonywanym poprzez powolne, odpowiednio głębokie przesunięcia. Są one ukierunkowane na wewnętrzne warstwy tkanki łącznej. Powoduje to chociażby “rozbić” tkankę bliznowatą, która tworzy się po urazie oraz zmniejszyć ogólne napięcie struktury mięśni i tkanek.
Powoduje również szybsze gojenie powiększając i udrażniając przepływ krwi, co tym samym sprzyja zmniejszeniu stanu zapalnego w tkance łącznej.
Czy i gdzie można się go nauczyć?
Jest niewielu naprawdę dobrych edukatorów tej metody masażu w naszym regionie. Jednymi z najbardziej znanych są niewątpliwie Piotr Szałański oraz Łukasz Czubaszewski którzy są jedynymi nie tylko w Polsce, ale również w Europie instruktorami Masażu Tkanek Głębokich rekomendowanymi są przez znanego na całym świecie prekursora tej metody – Arta Riggsa. Ich kurs Masaż Tkanek Głębokich i rozluźnianie mięśniowo-powięziowe z anatomią palpacyjną jest perełką szkoleniową, jeśli chodzi o kształcenie fizjoterapeutów oraz masażystów. Oczywiście w powyższym szkoleniu mogą brać udział również uczniowie i studenci kierunków fizjoterapii, masażu, w-f, medycyny oraz inni specjaliści pracujący na co dzień z ciałem ludzkim.
Jakie są korzyści z masażu tkanek głębokich?
Masaż tkanek głębokich przynosi korzyści nie tylko fizyczne, ale również psychiczne. W porównaniu z innymi metodami i technikami masażu, skupiającymi się głównie na relaksacji, metoda masażu tkanek głębokich bardzo skutecznie pomaga leczyć bóle mięśni oraz jest stosowana w klinice pourazowej.
Badania prowadzone na kilkudziesięciu uczestnikach wykazały, że masaż tkanek głębokich pomaga w znacznym zmniejszeniu bólu u osób z chronicznym oraz przewlekłym bólem dolnego odcinka kręgosłupa tj. odcinek lędźwiowy, lędźwiowo-krzyżowy, staw krzyżowo-biodrowy. Porównano wręcz jego pozytywne działanie do tzw. NLPZ, czyli niesteroidowych leków przeciwzapalnych (ibuprofen).
Badane osoby zgłaszały również, że masaż tkanek głębokich pomógł w: urazach sportowych, fibromialgii, zapaleniu powięzi podeszwowej, wysokim ciśnieniu krwi, rwie kulszowej, przy łokciu tenisisty.
Trzeba zaznaczyć, że terapeuta prowadząc swojego pacjenta, wykonując masaż tkanek głębokich, zwykle koncentruje się na konkretnym problemie, takim jak przewlekły ból mięśni, rehabilitacja po urazach i następujące liczne stany:
- bóle krzyża, ograniczona jego ruchomość oraz mobilność
- powrót do zdrowia po urazach (np. uraz kręgosłupa szyjnego, upadki)
- powtarzające się urazy przeciążeniowe, takie jak np. zespół cieśni nadgarstka
- problemy z prawidłową postawą ciała
- nadmierne napięcie mięśni
- ból zwyrodnieniowy stawów
- zespół mięśnia gruszkowatego
- ból górnego odcinka kręgosłupa oraz szyi
Nie wszystkie z powyższych korzyści zostały naukowo udowodnione. Jednak, aby zapobiec kontuzjom sportowym, lub pomóc w regeneracji mięśni po wysiłku fizycznym, warto rozważyć skorzystanie z tego typu masażu.
Czy masaż szwedzki to podobny typ masażu do MTG?
Są to dwa mocno różniące się od siebie rodzaje terapii. Z pewnością nie można mylić Masażu tkanek głębokich oraz masażu szwedzkiego. Oba wykorzystują niektóre z tych samych technik, jednak mają przeróżne zastosowania i znacznie różnią się pod względem stosowanego nacisku osoby masowanej.
Kluczowymi różnicami między masażem tkanek głębokich, a znanym i lubianym masażem szwedzkim są:
Cel w jakim go wykonujemy.
Masaż tkanek głębokich stosowany jest zarówno w leczeniu chronicznego i przewlekłego bólu, jak i urazów mięśniowych, sportowych. Masaż szwedzki zaś służy głównie promowaniu relaksu i zmniejszeniu długotrwałego napięcia mięśniowego wynikającego głównie z codziennych i tych samych czynności, np. praca przy komputerze, kierowanie samochodem itp.
Nacisk
Niewątpliwie masaż szwedzki jest łagodniejszą formą masażu, wykorzystującą znacznie mniejsze napięcie od masażu tkanek głębokich. Masaż szwedzki obejmuje ruchy, które pozwalają opracować dokładnie powierzchowne i głębokie warstwy tkanek. Masaż szwedzki o wiele bardziej dynamicznym. Oba rodzaje wymuszają użycia naszych dłoni oraz palców do odpowiedniego i silnego ugniatania oraz w konsekwencji manipulowania tkankami ludzkiego ciała. Jednak łokcie oraz przedramiona oczywiście mogą być użyte do wywierania większego nacisku stosowania MTG.
Ukierunkowanie na dany obszar ciała
Masaż tkanek głębokich dotyczy wewnętrznych warstw mięśni. Jest stosowany w terapii urazów mięśni oraz ścięgien, przewlekłego bólu, sztywności występujących w dużych i głównych grupach mięśni oraz stawów. Masaż szwedzki zaś mocno skupia się na dosyć powierzchownych warstwach naszych mięśni. Koncentruje się więc na tych częściach naszego ciała, które z zasady mają większą tendencję do dużego napięcia, tj. odcinek szyjny, ramiona i grzbiet.
Co się dzieje podczas masażu tkanek głębokich?
Przed zabiegiem masażysta robi szczegółowy wywiad dotyczący obszarów problemowych. Masaż tkanek głębokich obejmuje nie tylko całe ciało, ale może się skupiać również na poszczególnych obszarach.
Pacjent proszony jest o wygodne położenie się na grzbiecie albo brzuchu. Ma się czuć komfortowo oraz bezpiecznie. To bardzo ważne pod kątem wrażeń odbioru zabiegu oraz jego skuteczności.
Masażysta delikatnie rozgrzewa mięśnie. Następnie używa głębszego ugniatania, a następnie głaskania ze zróżnicowanym i w miarę intensywnym naciskiem.
Czy masaże tkanek głębokich bolą?
W pewnych momentach masażu może być odczuwalny pewien dyskomfort, a nawet ból, ponieważ masażysta pracuje na obszarach, w których występują zrosty lub blizny.
Ból niekoniecznie jest dobry i nie jest oznaką skuteczności masażu. W rzeczywistości to ciało może napinać się w odpowiedzi na ból, co utrudnia terapeucie dotarcie do głębszych mięśni.
Powinno się zawsze powiadomić swojego terapeutę o występującym podczas masażu bólu. Terapeuta może dostosować technikę lub dodatkowo przygotować tkanki, jeśli mięśnie powierzchowne są napięte.
Czy występują jakiekolwiek uboczne skutki masażu tkanek głębokich?
Często właśnie po zabiegu zawierającym masaż tkanek głębokich, pojawia się utrzymująca się nawet kilka dni po specyficzna bolesność. Fizjoterapeuci radzą w takich sytuacjach skorzystać z najprostszych, domowych sposobów: termoforu, ciepłego cold-hot pack, lub dla ochłodzenia zimnego opakowania z mrożonymi warzywami, owiniętego ręcznikiem. Powyższe sposoby z powodzeniem złagodzą występujący ból.
Chociaż forma terapii jaką jest masaż, to ogólnie bezpieczny zabieg, warto porozmawiać ze swoim lekarzem przed podjęciem decyzji o tego typu terapii. Nie jest tajemnicą, że MTG wykorzystuje dosyć mocny i znaczący nacisk, co może nieść pewne niebezpieczeństwo dla niektórych osób cierpiących na poniższe dolegliwości:
- zaburzenia krzepnięcia krwi
- nowotwór w fazie leczenia, chemioterapia, radioterapia
- przyjmowanie leków rozrzedzających krew
- otwarte rany lub infekcje skóry
Również osteoporoza oraz ciąża jest przeciwwskazaniem do silnego i głębokiego ucisku na tkanki. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie wspomniany wyżej masaż szwedzki.
Jak znaleźć dobrego i wykwalifikowanego terapeutę?
Chcąc wypróbować w swojej terapii elementy masażu tkanek głębokich, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów.
Obszar specjalizacji.
Nie każdy masażysta specjalizuje się akurat w masażu tkanek głębokich. Są tacy, którzy szkolą się w kilku metodach masażu, zaś inni skupiają się na jednym lub dwóch zupełniee różnych rodzajach masażu.
Kwalifikacje.
Warto zwrócić uwagę na to, czy dany fizjoterapeuta, lub masażysta posiada ukończony kurs Masażu Tkanek Głębokich i rozluźniania mięśniowo-powięziowego z anatomią palpacyjną. Zazwyczaj certyfikat informujący o ukończeniu tego szkolenia wisi na ścianie w jego gabinecie, jednak zdecydowanie warto zadać pytanie o posiadane kwalifikacje do wykonywania tego rodzaju terapii.
Na co warto zwrócić szczególną uwagę?
Na masaż tkanek głębokich z pewnością najlepiej zareagują osoby, które systematycznie uprawiają sport, lub cechują się wysoką aktywnością fizyczną. Są oni zdecydowanie bardziej narażeni na kontuzje lub chroniczny ból.
Niski próg bólu i poszukiwanie ulgi dla mocniej napiętych mięśni to zdecydowanie wskazanie do masażu szwedzkiego, który jest o wiele łagodniejszy i może być po prostu lepszą opcją dla danego klienta/pacjenta.
