Pamięć mięśniowa – to sformułowanie pada często w wielu pismach, czy forach z branży sportowej. Co to jest? Jak ją można ćwiczyć? Ile czasu trwa? W naszym artykule odpowiadamy na te i na inne pytania związane z tematem pamięci mięśniowej.
Co to jest pamięć mięśniowa?
Pamięć mięśniowa jest to potoczna nazwa nieświadomej pamięci naszego ciała. Dzięki temu jesteśmy w stanie nawet po sporej przerwie od sportu szybciej wrócić do treningów i odnotować w stosunkowo krótkim czasie powrót do formy. Ten proces to rodzaj ruchu, który w mięśniach powoduje ponowne pojawienie się konkretnych wzorców ruchowych i ich przypomnienie. Automatycznie udaje się przypomnieć organizmowi o pewnych kwestiach, które miały miejsce w przeszłości.
Jak działa mechanizm pamięci mięśniowej?
Mechanizm pamięci mięśniowej jest dość ciekawym zjawiskiem, a wciąż niewiele się o nim mówi. Komórki mięśniowe mają cudowną zdolność sukcesywnego zwiększania rozmiarów, a to za sprawą działania na nie bodźców treningowych i odpowiednich składników odżywczych pozyskiwanych z diety. Podczas procesów wzrostu w tych komórkach dochodzi do zwiększenia ilości jąder komórkowych. Wobec tego efektywniejsza staje się produkcja białek mięśniowych.
Treningi powodują, że masa mięśniowa się zmniejsza i dochodzi do rozkładania białek mięśniowych na aminokwasy. Je organizm wykorzystuje do syntezy hormonów oraz enzymów. Co ważne nie zmniejsza się tu ilość jąder komórkowych! Jeśli jest mniej bodźców pochodzących z ćwiczeń to zmniejsza się muskulatura, a poziom jąder komórkowych zostaje zachowany. To zjawisko odpowiedzialne za występowanie pamięci mięśniowej.
W czasie przerwy od aktywności fizycznej automatycznie zmniejsza się wielkość komórek mięśniowych, choć ich jądra pozostają bez zmian. Po powrocie do treningów udaje się nam szybciej uzyskać rozrost muskulatury oraz odzyskanie formy. Dlaczego? W zapasie cały czas były zgromadzone jądra, a to właśnie one przyczyniają się do przyspieszenia produkcji włókien mięśniowych. To cały sekret mechanizmu pamięci mięśniowej.
Pamięć mięśniowa – ile czasu trwa?
Ciekawostką jest, że pamięć mięśniowa, a więc żywotność jąder mięśniowych jest całkiem długa. Badania mówią nawet o 15 letnim odstępie czasu, który umożliwia nam korzystać ze zdobytego wcześniej doświadczenia. Na tyle właśnie szacowana jest ich witalność. To całkiem długi okres, a mimo to warto dużo wcześniej zadbać o ciało oraz wrócić do treningów, aby nie zaprzepaścić swoich osiągnięć.
Jak ćwiczyć pamięć mięśniową?
W czasie treningów można zadbać o pamięć mięśniową. W jaki sposób? Ćwiczenia siłowe i szybkościowe wymagają od naszego ciała sporego wysiłku, poza tym stanowią dla niego duże obciążenie. Konieczne jest zbudowanie bazy, a więc przygotowanie się do nich odpowiednio. Rozgrzewka jest kluczowa, tak samo jak stopniowe podnoszenie sobie poprzeczki na różnych etapach. Duże znaczenie ma opanowanie prawidłowej techniki, bo precyzja powoduje uruchomienie pamięci mięśniowej. Pomoc trenera dużo daje, tak samo jak oglądanie filmików instruktażowych i korzystanie z wiedzy osób doświadczonych.
W krytycznych momentach, na przykład w trakcie startów na zawodach i spadku sił ciało jest zmuszone do dbania o zachowanie wcześniej wyuczonej techniki. To pokazuje, że pamięć mięśniowa przydaje się na wielu etapach „kariery” sportowej. Warto wobec tego stworzyć sobie dobre podstawy, z których potem organizm może korzystać.
Dłuższa przerwa od treningów – czy należy bać się o mięśnie?
Długa przerwa od treningów budzi wiele obaw co będzie potem. Staż ma spory wpływ na szybkość powrotu do formy, a ten aspekt jest uzależniony w tym wypadku także od długości pauzy, jak i od powodu zaistniałej sytuacji, na przykład czy pojawiła się kontuzja. Po około kilku tygodniach widać znaczny progres. Z każdą kolejną sesją treningową zauważysz kolejne postępy. Nie ma co się martwić na zapas, bo prędzej, czy później uda nam się odbudować formę, a nawet ją polepszyć. Będzie to jednak wymagać sporo pracy i wytrwałości, ale przede wszystkim systematyczności.
Pamięć mięśniowa – fakt czy mit?
Wiele osób zastanawia się, czy pamięć mięśniowa to fakt, czy tylko jeden z popularnych mitów krążących w świecie sportu. Jedno jest pewne i to niezaprzeczalna prawda, że osoby zaczynające całkowicie od zera przygodę z treningami mają dużo trudniej niż ludzie, którzy wracają do tego nawet po wieloletniej przerwie. To w pewien sposób pokazuje, że teza pamięci mięśniowej może mieć w sobie dużo autentyzmu. Istnieje wiele badań, które skupiały się na tej tematyce. Również i one potwierdzają iż poprzez to można wrócić do formy nawet o 25-50% szybciej. To całkiem dobre wyniki napawające sporym optymizmem.
Faktem jest to, że organizm doskonale pamięta bodźce z przeszłości. Jest potem w stanie je odtworzyć z dużą korzyścią. Widać to zwłaszcza u osób w starszym wieku, gdzie zachowanie struktury mięśni pozwala opóźnić proces ich zaniku związany z astrofią, która postępuje wraz z wiekiem. Model pamięci mięśniowej istnieje!
Autor bloga FitRepublic.pl. Wieloletni praktyk treningu siłowego oraz certyfikowany trener osobisty. Oprócz treningów siłowych uprawiam również biegi na średni dystans oraz jestem propagatorem zdrowej diety i stylu życia.
