Leczenie wielu chorób wymaga złożonego procesu i stosowania jednocześnie kilku uzupełniających się kuracji. Co to jest dietoterapia? Na co pomaga? Co warto o niej wiedzieć? W naszym artykule znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje o leczeniu za pomocą zdrowego żywienia. Koniecznie sprawdź szczegóły!
Dietoterapia – co to jest?
Dietoterapia jest to specjalna dieta skomponowana przez lekarza lub dietetyka, czyli fachowca. Ma ona być, na przykład uzupełnieniem leczenia farmakologicznego. Dobranie jadłospisu do potrzeb pacjenta jest ważne, gdy ma poprawić jego zdrowie. W zależności od schorzenia trzeba wyeliminować zupełnie inne produkty spożywcze. Wszystkie szczegóły dobiera się indywidualnie.
Diety lecznicze inaczej nazywane terapeutycznymi są dopasowywane do każdego człowieka biorąc pod uwagę jego wiek, płeć, stan zdrowia i jeszcze szereg innych detali. Dietoterapia uwzględnia nie tylko to co należy i czego nie można jeść, ale kieruje się także normą kaloryczną, czy preferencjami smakowymi pacjenta. Wszystkie detale muszą do siebie idealnie pasować, tylko tak ta metoda będzie skuteczna.
Dietoterapia – kiedy powinno się ją zastosować?
Zmiany w naszym codziennym menu są mile widziane nie tylko w momencie, w których chcemy zbić wagę lub zacząć odżywiać się zdrowiej. Dietoterapia odgrywa kluczową rolę w leczeniu, jak i w zapobieganiu wielu chorób. Dobrze dobrane posiłki obniżają ciśnienie tętnicze, do tego zmniejszają odczuwanie senności, a także powodują spadek glukozy we krwi. Istnieje szereg chorób, które są zależne w dużym stopniu od tego co jemy. Mowa tutaj, między innymi o:
- cukrzycy
- otyłości
- nadciśnieniu
- miażdżycy
- próchnicy
- osteoporozie
- obniżeniu odporności
- chorobach, które wynikają bezpośrednio z niedoborów witamin oraz składników odżywczych, na przykład będzie to anemia.
Dodatkowo dietoterapia pojawia się jako zalecenie, gdy mamy:
- choroby wątroby
- choroby trzustki
- choroby cywilizacyjne
- nowotwór
- choroby układu pokarmowego
- migreny
- nietolerancje pokarmowe
- alergie
- zaparcia
- biegunki
- problemy ze snem.
W wyżej opisanych wypadkach dietoterapia jest normalną procedurą zalecaną jako dodatek do klasycznej kuracji. Niestety, ale w wielu przypadkach i tak nie jest w stanie całkowicie wykluczyć używania farmakologii.
Jakie choroby mogą być leczone za pomocą dietoterapii?
Spora część pacjentów zobowiązana jest do zmian żywieniowych, bo bez tego ich leczenie nie będzie przebiegać prawidłowo. Dietoterapia jest to obowiązkowy dodatek w przypadku chorób takich, jak:
- schorzenia jelit
- choroby serca
- zaburzenia hormonalne
- brak cyklu miesiączkowego
- cukrzyca
- innsulinoodporność
- niedoczynność tarczycy
- choroby autoimmunologiczne
- celiakia oraz nadwrażliwość na gluten
ponadto, gdy:
- brak nam sił
- dotyka nas awitaminoza lub hipowitaminoza
- mamy dnę moczanową
- pojawia się zmęczenie oraz ospałość.
Dietoterapia bywa stosowana zapobiegawczo, między innymi przy:
- leczeniu otyłości
- łagodzeniu stanu zapalnego
- alergiach pokarmowych
- zaparciach
- zmniejszaniu dolegliwości żołądkowo-jelitowym.
Przykładowe diety stosowanie w dietoterapii
Zawsze dietoterapia jest dobierana indywidualnie do konkretnego przypadku. To dość złożony proces, który wymaga sporej pracy specjalisty. Dietoterapia ma naprawdę wiele odsłon. Do najpopularniejszych zaliczymy dietę:
- lekkostrawną
W menu mamy przede wszystkim produkty spożywcze, które łatwo trawi nasz organizm. Z reguły ten typ pojawia się podczas leczenia szpitalnego.
- Płynną oraz półpłynną
Ten wariant wyróżnia się tym, że pożywienie ma postać płynną bądź półpłynną. Tak zwane papki jemy przede wszystkim przy wymiotach, przewlekłych biegunkach, czy po usuwaniu zęba.
- Ubogoenergetyczną
Z reguły osoby z otyłością lub decydujące się na redukcję masy ciała są zmuszone do zmniejszenia dobowej podaży kalorii. Odejmuje się wtedy około 300-500 kcal od zapotrzebowania. Dodatkowo wyklucza się maksymalnie źródła tłuszczu. Ważne jest jednak to, żeby posiłki zaspokajały głód oraz mimo wszystko dawały energię do normalnego funkcjonowania na co dzień.
- Bogatoresztkową
Ta dietoterapia bazuje na produktach, które są bogate w błonnik. Takie rozwiązanie stosuje się głównie przy przewlekłych zaparciach, bo ta metoda przyspiesza pasaż jelitowy.
- Bogatoenergetyczną
Ta kuracja jest przeciwstawną do ubogoenergetycznej. Na czym polega? W jadłospisie mamy nadwyżkę kaloryczną, a zatem rośnie dobowa norma kaloryczności. 300-500 kcal – tyle dodaje się do jadłospisu. Ta forma diety jest zalecana dla osób, które chorują, między innymi na zaburzenia odżywiania, na przykład na anoreksję.
W zależności od pacjenta konkretna dietoterapia może mieć pewne modyfikacje. Niektórzy nie tolerują pewnych artykułów spożywczych bądź z racji samej jednostki chorobowej muszą na pewne rzeczy zwyczajnie bardziej uważać, ponieważ im szkodzą.
Czy dietoterapia jest skuteczna? Efekty stosowania
Nie da się ukryć, że dietoterapia jest chętnie wybieraną opcją, gdy pacjent ma problemy zdrowotne. Nie ma wątpliwości, że zmiana sposobu żywienia tak naprawdę da dobre wyniki każdemu kto chce cieszyć się zdrowiem przez długi czas. Natomiast sama dietoterapia pozwala nam:
- leczyć, a także zapobiegać pewnych chorobom
- zmniejszyć dolegliwości chorobowe
- poprawić komfort życia
- wspomagać leczenie farmakologiczne
- zmniejszać ryzyko występowania powikłań spowodowanych chorobą
- poprawiać samopoczucie pacjenta.
Stosowanie dietoterapii pozwala nam zapobiec niedoborom witamin oraz mikroelementów. Niekiedy jednak niezbędne jest włączenie suplementów, aczkolwiek to zależy od konkretnego przypadku i od całego przebiegu leczenia. Mimo wszystko dietoterapia ma masę plusów, a jej efekty są naprawdę widoczne.
Rezultaty jakie zapewnia dietoterapia u każdego będą inne, ale zazwyczaj przychodzą w krótkim okresie czasu. Wszystko zależy od jednostki chorobowej, skrupulatnego przestrzegania zaleceń oraz od samego rodzaju interwencji dietetycznej. Współpraca pacjenta ze specjalistą musi być stała, bo inaczej niewiele się zmieni.
Niezbędne badania, które warto wykonać przed dietoterapią
Kiedy pojawia się dietoterapia jest ona poprzedzona szczegółową diagnostyką. Bazą jest oczywiście wywiad lekarski, a także wykonanie kilku podstawowych badań. Zazwyczaj musimy zrobić kilkanaście wyników, aby specjalista miał pełny obraz sytuacji. Tylko tak będzie w stanie dopasować każdy parametr jadłospisu, aby spełniał on swoje zadanie, czyli pomagał w leczeniu danej choroby.
Dietoterapia wymaga od nas wykonania kilku badań, choć o tym zawsze decyduje lekarz. Zazwyczaj robi się:
- pełną morfologię z rozmazem
- Cukier na czczo, insulina na czczo, hemoglobina gliowana
- krzywą cukrową i krzywą insulinową
- badanie ogólne moczu
- CrP, kreatynina, OB
- TSH, fT3,fT4, atyTPO, anty TG
- Pełny lipidogram, homocysteina
- próby wątrobowe i trzustkowe
- żelazo (transferryna, ferrytyna) + veganie (kwas foliowy, b6 i b12)
- 1.25 OHD (witaminę D)
- estradiol, testosteron, prolaktyna.
Większość z wyżej wymienionych badań wykonuje się na czczo. Nie ważne jakie masz schorzenie, czy na przykład zwyczajnie chcesz zredukować masę ciała i tak musisz przedstawić lekarzowi bądź dietetykowi wyniki badań, aby był on w stanie dobrze dobrać jadłospis. Tylko to pozwoli uzyskać widoczne efekty!
Dietoterapia – podsumowanie
Trzeba pamiętać, że dietoterapia powinna być prowadzona pod czujnym okiem lekarza i dietetyka. Dlaczego? Fachowcy doskonale wiedzą jakie produkty włączyć do codziennego menu, a jakie wykluczyć przy danej jednostce chorobowej, aby nam pomóc. Racjonalne podejście do kwestii żywienia może zmienić wiele na plus w życiu pacjenta. Każdy organizm jest inny i ma zupełnie odmienne potrzeby, więc muszą one być uwzględnione w planie żywienia. Dobranie indywidualnie dietoterapii to jedyna droga do sukcesu!
Dietoterapia jest popularna, bowiem:
- doskonale dopełnia plan leczenia bazujący na farmakologii
- daje naprawdę zadowalające wyniki w stosunkowo krótkim okresie
- pozwala zmienić nawyki żywieniowe na zdrowsze
- polepsza stan zdrowia.
Autor bloga FitRepublic.pl. Wieloletni praktyk treningu siłowego oraz certyfikowany trener osobisty. Oprócz treningów siłowych uprawiam również biegi na średni dystans oraz jestem propagatorem zdrowej diety i stylu życia.