Jak sama nazwa wskazuje dieta trzustkowa jest idealna dla osób, które mają jakiekolwiek problemy i dolegliwości spowodowane przez ten narząd wewnętrzny. Co podczas takiej kuracji należy jeść? Jak wygląda przykładowy jadłospis? Sprawdź nasz artykuł, ponieważ tam znajdziesz wszystkie niezbędne informacje.
Dieta trzustkowa – na czym polega? Zasady diety trzustkowej
Trzustka to organ pełniący wiele ważnych funkcji w naszym ciele przede wszystkim wytwarza enzymy pozwalające na trawienie pokarmów w odpowiedzi na ich spożycie. Jakiekolwiek zaburzenia w tej kwestii powodują, między innymi niebezpieczne stany zapalne. Należy pamiętać, że trzustka jest jednocześnie gruczołem trawiennym, a także dokrewnym.
Dieta trzustkowa jest lekkostrawna. Najlepiej przed przystąpieniem do tej kuracji skonsultować się z lekarzem. Choć często to właśnie specjalista zaleca to rozwiązanie, gdy mamy ostre bądź przewlekłe zapalenie trzustki. Dieta bywa ważnym elementem leczniczej terapii w przewlekłym zapaleniu trzustki. Najczęściej stosuje się ją w chorobach trzustki, ale czasem warto ją wdrożyć w przypadku innych stanów chorobowych.
Główne zasady diety trzustkowej to:
- jemy 4-5 posiłków w ciągu doby, a we wstępnej fazie jest ich niekiedy więcej, bo aż 5-6
- spożywamy jedzenie w spokojnej i miłej atmosferze
- posiłki mają małą objętość
- jemy w regularnych odstępach czasu, kolacja pojawia się 2-3 godziny przed snem
- dania powinny być niezbyt zimne ani gorące
- ograniczamy mocno spożycie tłuszczów
- spożywamy pokarmy – pieczone, duszone oraz przygotowywane na parze bądź w wodzie
- rezygnujemy całkowicie z alkoholu
- wykluczamy dania typu fast food, słodycze, produkty gotowe oraz te wysoko przetworzone
- nie dodajemy do posiłków ostrych przypraw ani sztucznych mieszanek typu vegeta.
Niezwykle ważne są proporcje poszczególnych składników. W tym wypadku 50% energii pochodzi z węglowodanów, 20% z tłuszczu, a 30% z białka. Dokładne zalecenia:
- zawartość białka ma około 1 gram na kilogram masy ciała
- zawartość tłuszczu wynosi 25-50 g na dobę, mimo iż ograniczamy ten składnik
- zawartość węglowodanów wynosi 100-125 g na dobę.
Dieta trzustkowa – jak długo trzeba ją stosować?
Dieta trzustkowa to długofalowy plan żywieniowy. Dobrze zbilansowane posiłki pozwalają nam poprawić stan tego narządu wewnętrznego, a także zmniejszyć objawy chorobowe. Czas trwania tak naprawdę zależy od naszej formy oraz od zaleceń lekarza. Nie ma wobec tego sztywnych ram ile ma trwać tego rodzaju kuracja.
Należy pamiętać, że dieta trzustkowa podzielona jest na etapy. W pierwszej fazie, tak zwanej rekonwalescencji przyjmujemy 4-5 bądź 5-6 niewielkich posiłków. Dania są lekkostrawne i co ważne mają naprawdę niewiele tłuszczu, poza tym znikome dawki błonnika. Naszym głównym źródłem energii są wtedy węglowodany. Ten typ kuracji trwa miesiąc. W następnej fazie, która również obowiązuje przez taki sam okres zwiększamy podaż tłuszczu oraz białka. Mimo to nasze menu wciąż pozostaje lekkostrawne. Jeśli występują jakieś niepokojące objawy pacjent wraca do pierwszego wariantu i to na kolejne 2 tygodnie.
Co można jeść na diecie trzustkowej? Produkty dozwolone na diecie trzustkowej
Dieta trzustkowa jest specyficznym rozwiązaniem. Kluczowa jest tu nie tylko regularność posiłków, bo także to co jemy. Na naszym talerzu mogą znaleźć się:
- produkty zbożowe – jasne pieczywo, suchary, kasze oraz drobne makarony, poza tym mąka z wysokiego przemiału lub ziemniaczana
- nabiał – chude mleko, jogurty, serki
- tłuszcze w postaci oliwy z oliwek, masła, miękkiej margaryny wysokiej jakości, olejów – słonecznikowego, rzepakowego, czy sosu sojowego
- mięsa – drób, wołowina, królik cielęcina
- ryby, ale tylko chude odmiany
- białka jaj
- warzywa – dynia, ziemniaki, pomidory (bez nasion i bez skóry!), marchew, pietruszka, seler
- owoce – banany, jabłka, cytrusy, morele, brzoskwinie, winogrona (bez pestek i skóry!), a także owoce jagodowe
- słodycze – landrynki, miód, cukier, galaretki
- wywar z warzyw, albo z mięsa bądź z kości ugotowany z drobiu, czy z ryb.
Natomiast do picia zaleca się:
- kawę zbożową z mlekiem o niskiej zawartości tłuszczu
- słabą herbatę
- herbatki owocowe lub ziołowe
- soki owocowe bądź warzywne
- kompoty domowej roboty
- wodę
- napoje mleczne o niskiej zawartości tłuszczu najlepiej z dodatkiem owoców.
Możesz spokojnie jeść również takie dania, jak kopytka, lane kluski, pierogi z twarogiem, tudzież z mięsem, ryby w galarecie, budynie z mięs i kasz. To pokazuje, że dieta trzustkowa może być naprawdę zróżnicowana, bo do wyboru mamy wiele różnych składników.
Produkty zakazane na diecie trzustkowej
Nie ma wątpliwości, że dieta trzustkowa wprowadza do naszego menu pewne restrykcje. To powoduje, że eliminujemy całkowicie lub mocno ograniczamy pewne artykuły spożywcze. Musimy zapomnieć, między innymi o:
- tłustych produktach mlecznych
- pełnoziarnistych produktach zbożowych
- ciemnych mąkach
- wyrobach wędliniarskich przede wszystkim tych wędzonych
- tłuszczach takich, jak smalec, kiepskiej jakości margaryna, słonina i boczek
- warzywach – strączkowych, kapustnych, cebuli, papryce, szczypiorku, rzodkiewce, nasionach, porze
- kapuście kiszonej, bo jest ciężkostrawna
- owocach – suszonych i marynowanych, a także o świeżym rabarbarze, gruszkach, śliwkach, czy czereśniach
- słodkich deserach oraz o wypiekach piekarniczych
- napojach alkoholowych
- napojach gazowanych i słodzonych
- czekoladzie
- mocnej kawie, herbacie i kakao
- mięsie – tłustych rybach, wieprzowinie, baraninie, dziczyźnie, wędzonkach, jajkach oraz o podrobach.
Dopuszcza się lekkie sosy, jak i przyprawy, takie jak koperek, bazylia, tymianek, melisa i sok z cytryny. Owoce oraz warzywa zaleca się jeść w formie gotowanej, najlepiej przetartej. Można próbować powoli wprowadzać je w postaci surowej, ale metodą małych kroczków. Herbatę bądź kawę słodzi się, ale niewielką ilością cukru!
Dieta trzustkowa – jadłospis tygodniowy na 7 dni
Poniżej znajdziesz przykładowy jadłospis diety trzustkowej.
Dzień I:
- śniadanie – zupa mleczna z kaszą manną, do tego słaba herbata i kanapka z wędliną, masłem i pomidorem
- II śniadanie – wafle ryżowe z twarożkiem z warzywami bądź w wersji na słodko z dodatkiem owocowego dżemu
- obiad – pieczony dorsz z cytryną oraz z ziołami, do tego ziemniaki z wody
- podwieczorek – mus owocowy
- kolacja – kanapki z bułki pszennej, pieczonego schabu, sałaty z dodatkiem kiełków i kremowego serca.
Dzień II:
- śniadanie – słaba herbata podana z kanapką z sera twarogowego z dodatkiem pomidora
- II śniadanie – jogurt z owocami
- obiad – zupa krupnik z pulpecikami z cielęciny, kompot z jabłek
- podwieczorek – domowy kisiel z owocami
- kolacja – ryż z gotowanymi jabłkami, słaba herbata.
Dzień III:
- śniadanie – jaglanka na mleku z dodatkiem owoców, herbata ziołowa
- II śniadanie – sucharki podane z masłem, jajkiem na miękko, do tego słaba herbata
- obiad – zupa pomidorowa z drobnym makaronem, sok
- podwieczorek – maślanka z bananem, herbata ziołowa
- kolacja – potrawka z kurczaka, herbata owocowa.
Dzień IV:
- śniadanie – płatki ryżowe na mleku z przetartymi malinami, co ważne muszą one być bez pestek
- II śniadanie – serek wiejski w wersji light, kompot owocowy
- obiad – gotowane pulpety z warzywami przygotowanymi na parze
- podwieczorek – jogurt naturalny z jabłkiem, słaba herbata z cukrem
- kolacja – pierś kurczaka przygotowana na parze z dodatkiem brokułów z wody.
Dzień V:
- śniadanie – kanapka z pastą z ryby, do tego słaba herbata
- II śniadanie – twarożek z warzywami, do tego bułka, sok marchewkowy
- obiad – zupa z młodej dyni na mleku, kompot owocowy
- podwieczorek – herbatniki z domowym budyniem
- kolacja – leniwe pierogi, herbata z rumianku.
Dieta trzustkowa – jak komponować menu?
W czasie diety trzustkowej unikamy smażenia, zamiast tego pieczemy produkty w folii lub w papierze, czy też gotujemy na parze, tudzież w wodzie. Tłuste sosy, zasmażki oraz dodatki typu majonez nie są zalecane. Do tego można wrócić dopiero po całkowitym wyleczeniu!
Dieta trzustkowa – poznaj pyszne przepisy!
Poniżej znajdziesz kilka przepisów na lekkostrawne dania odpowiednie dla osób na diecie trzustkowej.
Ryba pieczona podana z ziemniakami oraz z marchewką to popularny posiłek u chorych, którzy są na diecie lekkostrawnej. Poniżej znajdziesz przepis:
- chudą rybę smarujesz łyżeczką oleju rzepakowego oraz doprawiasz solą i pieprzem
- zawijasz rybę szczelnie w papier i wkładasz do nagrzanego piekarnika, pieczesz przez około 15-20 minut w zależności od wielkości
- tuż przed podaniem rybę skrapiasz sokiem z cytryny
- gotujesz do tego 4 ziemniaki, potem posypujesz je świeżym posiekanym koperkiem
- w międzyczasie w garnku gotujesz 2 pokrojone w kostkę marchewki, potem ostudź i polej tłuszczem – 1 łyżeczką oliwy z oliwek.
Pierś kurczaka na parze to szybki sposób na dobry lekkostrawny obiad. Wystarczy dodać do mięsa ulubione przyprawy i zioła, a potem poczekać, aż drób będzie miękki. Ten sposób powoduje, że kurczak jest soczysty! Do tego można podać ugotowane, a potem zgniecione z masłem ziemniakami w formie kremowego puree. Pasują tu dowolne warzywa z wody, na przykład brokuły, ale jedz tylko same różyczki bez łodyg. Możesz podać je w kawałkach lub zblendować na gładką masę a`la sos.
Pulpety z ryby zrobisz według następującej instrukcji:
- gotujesz wywar z marchewki, korzenia pietruszki i selera
- 2 razy mielisz filet z dorsza, około 400 gram mięsa
- w międzyczasie moczysz czerstwą bułkę w 1/2 szklanki otłuszczonego mleka
- do ryby dodajesz pieczywo, poza tym białko jaja i odrobinę bułki tartej, doprawiasz do smaku
- obtaczasz rybne kuleczki w mące i wrzucasz na wywar warzywny, gotujesz kilka minut aż będą gotowe.
Podobnie możesz zrobić z chudym mięsem drobiowym, albo z delikatną cielęciną.
Do jogurtu o niskiej zawartości tłuszczu dodajesz pokrojony w kostkę owoc, na przykład brzoskwinie. Do tego dorzucasz jeszcze 3 łyżeczki płatków owsianych i szczyptę cynamonu. Można wcześniej przygotować takie danie, wtedy płatki zmiękną same. Nie będzie potrzeby zalewania ich wrzątkiem i czekania aż wchłoną płyn. Taki posiłek możesz zabrać ze sobą na II śniadanie bądź na podwieczorek. Równie szybko stworzysz koktajl – blendujesz owoce z kefirem i gotowe!
Na śniadanie zrób szybką i pożywną jaglankę. Jak? Wystarczy ugotować 4 łyżki kaszy w 3/4 szklanki mleka. Po około o 15-20 minutach powstanie gęsta masa. Pamiętaj, aby co jakiś czas mieszać i nie robić zbyt dużego ognia! Na wierzchu układasz dowolne owoce, możesz do smaku dodać jeszcze cynamon lub odrobinę miodu.
Autor bloga FitRepublic.pl. Wieloletni praktyk treningu siłowego oraz certyfikowany trener osobisty. Oprócz treningów siłowych uprawiam również biegi na średni dystans oraz jestem propagatorem zdrowej diety i stylu życia.
