Wątróbka jest bogatym źródłem niemalże wszystkich wartości odżywczych. 100 gram tych podrobów zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na takie wartości odżywcze jak witamina A, B2, B3, B5, B9, B12, żelazo, a także w połowie na potas i witaminę B6.
Dlaczego powinniśmy jeść wątróbkę?
Wątróbka jest źródłem dużych ilości żelaza, potrzebnego do wytwarzania hemoglobiny, czyli białka, które transportuje tlen do komórek naszego ciała poprzez czerwone krwinki. Jedną z największych korzyści jedzenia wątróbki jest zaspokojenie zapotrzebowania na witaminy z grupy B, których te podroby zawierają znaczące ilości, a jednak, przy spożyciu 100 gram, nie są to ilości nadmierne.
Zalety i wady spożywania wątróbki
Przeciwnicy jedzenia wątróbki argumentują swoje racje tym, że zadaniem wątroby jest bezpieczne usuwanie toksyn, lub gromadzenie ich, kiedy usunięcie nie jest możliwe, a co za tym idzie, jedząc wątrobę, przyswajamy wszystkie te nagromadzone trujące związki. Kolejnym problemem wątroby jest obecność witaminy A, której jest w wątróbce zbyt wiele, co przy tzw. zatruciu witaminą A, może powodować widzenie rozmazanego obrazu i kłopoty z koordynacją ruchową.
Fani wątróbki z drugiej strony twierdzą, że chociaż istotnie zadaniem wątroby jest neutralizowanie toksyn to jednak nie gromadzi ona szkodliwych substancji w sobie, ale są one gromadzone w tkance tłuszczowej. Wątroba nie jest więc organem magazynującym toksyny, a wartości odżywcze, dzięki którym może skutecznie radzić sobie z oczyszczaniem organizmu. Co do nadmiernej ilości witaminy A, fani wątróbki twierdzą, że wartości odżywcze pochodzenia naturalnego są w łatwy sposób wydalane z organizmu.
Jakie składniki zawiera wątróbka?
W wątróbce znajdują się bardzo duże pokłady żelaza, które pozytywnie wpływają na czerwonych krwinek. Dzięki temu wątróbka doskonale zapobiega anemii wraz z witaminą B12. Jednak z uwagi na sporą zawartość witaminy A nie jest polecana kobietom w ciąży, ale raz na kilka lub kilkanaście tygodni nie powinna zaszkodzić.
Spożywanie wątróbki polecane jest osobom, które starają się o dziecko. Wątróbka jest bogata w kwas foliowy, które jest zalecany dla kobiet w ciąży. A z kolei dzięki zawartości witaminy B9 poprawia się jakość nasienia u mężczyzn.
Dzięki zawartości selenu, ten pierwiastek jest bardzo istotny dla osób z chorobami tarczycy oraz problemami autoimmunologicznymi. Warto tez zwrócić uwagę na jej wpływ na odporność organizmu.
Wątróbka to doskonały produkt dla osób aktywnych, gdyż zawiera bardzo dużo białka i wpływa na rozwój tkanki mięśniowej.
Wartości odżywcze wątróbki
100g wątróbki dostarcza około 120-140 kcal oraz następujących wartości odżywczych.
Makroskładniki w wątróbce
| Białko | 17,9 g | |
| Tłuszcz | 5,8 g | |
| Węglowodany | 0 g |
Witaminy w wątróbce
| Witaminy | ||
| Witamina A | 11077 IU | 222% |
| Witamina C | 17,9 mg | 30% |
| Witamina E | 0,7 mg | 4% |
| Witamina B1 | 0,3 mg | 20% |
| Witamina B2 | 1,8 mg | 105% |
| Witamina B3 | 9,7 mg | 49% |
| Witamina B6 | 0,9 mg | 43% |
| Witamina B9 | 588 µg | 147% |
| Witamina B12 | 16,6 µg | 276% |
| Witamina B5 | 6,2 mg | 62% |
| Cholina | 194 mg | |
| Betaina | 16,9 mg | |
| Wapń | 8 mg | 1% |
Minerały w wątróbce
| Minerały | ||
| Żelazo | 9 mg | 50% |
| Magnez | 19 mg | 5% |
| Fosfor | 297 mg | 30% |
| Potas | 230 mg | 7% |
| Sód | 71 mg | 3% |
| Cynk | 2,7 mg | 18% |
| Miedź | 0,5 mg | 25% |
| Mangan | 0,3 mg | 13% |
| Selen | 54,6 µg |
Właściwości wątróbki drobiowej i wieprzowej
To, czy zgadzamy się z przeciwnikami, czy fanami wątróbki, zależy wyłącznie od nas samych. Obie grupy mają solidne argumenty przekonujące do swoich racji.
Należy też pamiętać o pewnych bardzo ważnych kwestiach:
- Zawsze można sięgnąć po produkty, które mogą oczyścić nasz organizm po „trującej” wątróbce, np. grejpfrut
- Jeśli nie jesteśmy do końca przekonani co to bezpieczeństwa jedzenia wątróbki, lepiej wyeliminować ją z diety kobiety ciężarnej
- Wątróbka nie jest źródłem niespotykanych nigdzie indziej substancji, a tylko bogatym źródłem wartości, które można przyswoić przy pomocy innych pokarmów
- Wątróbka jest niesamowicie tanim produktem, dzięki któremu mniej zamożni mogą niedrogim kosztem uzupełnić cenne wartości odżywcze w organizmie
- Wątróbka oprócz wielu witamin i minerałów zawiera wysokiej jakości białko zwierzęce
- Paradoksalne wątróbka jest doskonałym źródłem kwasu foliowego – szczególnie ważnego dla kobiet w ciąży
Podsumujmy jeszcze najważniejsze zalety wątróbki:
- Doskonałe źródło wysokiej jakości białka
- Najbardziej skoncentrowane źródło witaminy A
- Wszystkie witaminy B w obfitości, szczególnie witamina B12
- Jeden z naszych najlepszych źródeł kwasu foliowego
- Wysoce przyswajalna forma żelaza
- Elementy śladowe, takie jak miedź, cynk i chrom; Wątroba jest najlepszym źródłem miedzi
- CoQ10, składnik odżywczy, który jest szczególnie ważny dla funkcji sercowo-naczyniowych
- Dobre źródło puryn, związków zawierających azot, które służą jako prekursory DNA i RNA.
- Niezidentyfikowany czynnik przeciwdziałający zmęczeniu
Wątróbka – kto nie powinien jej jeść?
Nadmiar witaminy A zawarty w wątróbce może być szkodliwy dla kobiet ciężarnych. Głównie z uwagi, że w nadmiarze może uszkodzić rozwijający się płód i niekorzystnie działać na rozwój układu nerwowego dziecka. Nie warto jednak przesadzać i trochę wątróbki raz na kilka miesięcy nie stanowi żadnego zagrożenia. Należy jednak pamiętać, że suplementacja witaminą A może zdecydowanie zaszkodzić dziecku i trzeba tego unikać.
W wątróbce trzeba zwrócić uwagę na sporą zawartość cholesterolu i zazwyczaj osoby, które mają z nim problemy powinny unikać jej spożywania. To nie jest jednak do końca prawda, gdyż cholesterol jest produkowany głównie w organizmie a jedynie 20% pochodzi z pożywienia. Osoby które mają problem z cholesterolem nie powinny, ale raz na jakiś czas mogą spożywać wątróbkę, jednak nie powinny być częścią ich codziennej diety.
Autor bloga FitRepublic.pl. Wieloletni praktyk treningu siłowego oraz certyfikowany trener osobisty. Oprócz treningów siłowych uprawiam również biegi na średni dystans oraz jestem propagatorem zdrowej diety i stylu życia.
Ja jem i bardzo lubię wątróbkę, czyli przyłączam się do pierwszej opisanej grupy. A tak w ogóle, to fajną stronkę macie:)
Pomijając wszystkie wady i zalety, jakoś nie mogę przekonać się do smaku wątróbki, mimo iż wiele razy próbowałam :/
Lubie wątróbkę, ale nie jem aż tak często, więc nie dopadło mnie A w nadmiarze.
Dobry artykuł, dowiedziałam się kilku nowych rzeczy, bo do tej pory o wątróbce wiedziałam tylko tyle, że jest bogata w żelazo. Wątróbka, może i mało lubiana przez większość ludzi, jest jednym z moich ulubionych posiłków. 🙂
Zawsze wiedziałam, że ma dobre właściwości, pyszny smak i uczucie nasycenie. 🙂
W moim przypadku koronnym argumentem na NIE wciąż pozostaje smak.