Czy wątróbka jest zdrowa? Wartości odżywcze i właściwości

Artykuł zaktualizowany 08/01/2021

---

Wątróbka jest bogatym źródłem niemalże wszystkich wartości odżywczych. 100 gram tych podrobów zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na takie wartości odżywcze jak witamina A, B2, B3, B5, B9, B12, żelazo, a także w połowie na potas i witaminę B6.

---

Dlaczego powinniśmy jeść wątróbkę?

Wątróbka jest źródłem dużych ilości żelaza, potrzebnego do wytwarzania hemoglobiny, czyli białka, które transportuje tlen do komórek naszego ciała poprzez czerwone krwinki. Jedną z największych korzyści jedzenia wątróbki jest zaspokojenie zapotrzebowania na witaminy z grupy B, których te podroby zawierają znaczące ilości, a jednak, przy spożyciu 100 gram, nie są to ilości nadmierne.

---

Zalety i wady spożywania wątróbki

Przeciwnicy jedzenia wątróbki argumentują swoje racje tym, że zadaniem wątroby jest bezpieczne usuwanie toksyn, lub gromadzenie ich, kiedy usunięcie nie jest możliwe, a co za tym idzie, jedząc wątrobę, przyswajamy wszystkie te nagromadzone trujące związki. Kolejnym problemem wątroby jest obecność witaminy A, której jest w wątróbce zbyt wiele, co przy tzw. zatruciu witaminą A, może powodować widzenie rozmazanego obrazu i kłopoty z koordynacją ruchową.

Fani wątróbki z drugiej strony twierdzą, że chociaż istotnie zadaniem wątroby jest neutralizowanie toksyn to jednak nie gromadzi ona szkodliwych substancji w sobie, ale są one gromadzone w tkance tłuszczowej. Wątroba nie jest więc organem magazynującym toksyny, a wartości odżywcze, dzięki którym może skutecznie radzić sobie z oczyszczaniem organizmu. Co do nadmiernej ilości witaminy A, fani wątróbki twierdzą, że wartości odżywcze pochodzenia naturalnego są w łatwy sposób wydalane z organizmu.

---

Jakie składniki zawiera wątróbka?

W wątróbce znajdują się bardzo duże pokłady żelaza, które pozytywnie wpływają na czerwonych krwinek.  Dzięki temu wątróbka doskonale zapobiega anemii wraz z witaminą B12. Jednak z uwagi na sporą zawartość witaminy A nie jest polecana kobietom w ciąży, ale raz na kilka lub kilkanaście tygodni nie powinna zaszkodzić.

Spożywanie wątróbki polecane jest osobom, które starają się o dziecko. Wątróbka jest bogata w kwas foliowy, które jest zalecany dla kobiet w ciąży. A z kolei dzięki zawartości witaminy B9 poprawia się jakość nasienia u mężczyzn.

Dzięki zawartości selenu, ten pierwiastek jest bardzo istotny dla osób z chorobami tarczycy oraz problemami autoimmunologicznymi. Warto tez zwrócić uwagę na jej wpływ na odporność organizmu.

Wątróbka to doskonały produkt dla osób aktywnych, gdyż zawiera bardzo dużo białka i wpływa na rozwój tkanki mięśniowej.

Wartości odżywcze wątróbki

100g wątróbki dostarcza około 120-140 kcal oraz następujących wartości odżywczych.

Makroskładniki w wątróbce

Białko	17,9 g
Tłuszcz	5,8 g
Węglowodany	0 g

Witaminy w wątróbce

Witaminy
Witamina A	11077 IU	222%
Witamina C	17,9 mg	30%
Witamina E	0,7 mg	4%
Witamina B1	0,3 mg	20%
Witamina B2	1,8 mg	105%
Witamina B3	9,7 mg	49%
Witamina B6	0,9 mg	43%
Witamina B9	588 µg	147%
Witamina B12	16,6 µg	276%
Witamina B5	6,2 mg	62%
Cholina	194 mg
Betaina	16,9 mg
Wapń	8 mg	1%

Minerały w wątróbce

Minerały
Żelazo	9 mg	50%
Magnez	19 mg	5%
Fosfor	297 mg	30%
Potas	230 mg	7%
Sód	71 mg	3%
Cynk	2,7 mg	18%
Miedź	0,5 mg	25%
Mangan	0,3 mg	13%
Selen	54,6 µg

Właściwości wątróbki drobiowej i wieprzowej

To, czy zgadzamy się z przeciwnikami, czy fanami wątróbki, zależy wyłącznie od nas samych. Obie grupy mają solidne argumenty przekonujące do swoich racji.

Należy też pamiętać o pewnych bardzo ważnych kwestiach:

• Zawsze można sięgnąć po produkty, które mogą oczyścić nasz organizm po „trującej” wątróbce, np. grejpfrut
• Jeśli nie jesteśmy do końca przekonani co to bezpieczeństwa jedzenia wątróbki, lepiej wyeliminować ją z diety kobiety ciężarnej
• Wątróbka nie jest źródłem niespotykanych nigdzie indziej substancji, a tylko bogatym źródłem wartości, które można przyswoić przy pomocy innych pokarmów
• Wątróbka jest niesamowicie tanim produktem, dzięki któremu mniej zamożni mogą niedrogim kosztem uzupełnić cenne wartości odżywcze w organizmie
• Wątróbka oprócz wielu witamin i minerałów zawiera wysokiej jakości białko zwierzęce
• Paradoksalne wątróbka jest doskonałym źródłem kwasu foliowego – szczególnie ważnego dla kobiet w ciąży

Podsumujmy jeszcze najważniejsze zalety wątróbki:

• Doskonałe źródło wysokiej jakości białka
• Najbardziej skoncentrowane źródło witaminy A
• Wszystkie witaminy B w obfitości, szczególnie witamina B12
• Jeden z naszych najlepszych źródeł kwasu foliowego
• Wysoce przyswajalna forma żelaza
• Elementy śladowe, takie jak miedź, cynk i chrom; Wątroba jest najlepszym źródłem miedzi
• CoQ10, składnik odżywczy, który jest szczególnie ważny dla funkcji sercowo-naczyniowych
• Dobre źródło puryn, związków zawierających azot, które służą jako prekursory DNA i RNA.
• Niezidentyfikowany czynnik przeciwdziałający zmęczeniu

---

Wątróbka – kto nie powinien jej jeść?

Nadmiar witaminy A zawarty w wątróbce może być szkodliwy dla kobiet ciężarnych. Głównie z uwagi, że w nadmiarze może uszkodzić rozwijający się płód i niekorzystnie działać na rozwój układu nerwowego dziecka. Nie warto jednak przesadzać i trochę wątróbki raz na kilka miesięcy nie stanowi żadnego zagrożenia. Należy jednak pamiętać, że suplementacja witaminą A może zdecydowanie zaszkodzić dziecku i trzeba tego unikać.

W wątróbce trzeba zwrócić uwagę na sporą zawartość cholesterolu i zazwyczaj osoby, które mają z nim problemy powinny unikać jej spożywania. To nie jest jednak do końca prawda, gdyż cholesterol jest produkowany głównie w organizmie a jedynie 20% pochodzi z pożywienia.  Osoby które mają problem z cholesterolem nie powinny, ale raz na jakiś czas mogą spożywać wątróbkę, jednak nie powinny być częścią ich codziennej diety.